18 28 527 09

biuro@orawa.eu

Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background

Święci znad listwy: św. Agnieszka i Nawrócenie Św. Pawła Apostoła

Kategoria:

Styczeń – zawitał nowy roczek. Wśród styczniowych patronów znajdziemy m.in. św. Agnieszkę, a także święto Nawrócenia św. Pawła Apostoła.

Nawrócenie św. Pawła Apostoła – 25 stycznia

Nawrócenie (łobrucynie) św. Pawła. W tradycji ludowej zwykło się mawiać, że na św. Pawła połowę zimy przypada. Gospodarze czekali na ten dzień, by obserwować pogodę. Jeśli był mroźny, czy padał śnieg, to wróżono trwanie zimy. Jeśli zaś następowała odwilż, czyli jak mawiano zelzyło, to zima się miała się  kończyć. Jednocześnie miało to pomóc w ocenie, czy starczy im zapasów jadła dla rodziny, paszy dla bydła, ziarna do zasiewu, drzewa na opał, czy też konieczne jest już zaciskanie pasa. Jednym słowem: Kiedy Paweł się nawróci, to zima się obróci – na lepszą lub gorszą

Wspomnienie św. Agnieszki – 21 stycznia

Makatka - na białym płótnie kolorowymi nićmi wyszyta jest konturowo postać świętej Agnieszki z barankiem na rękach i długą gałązką lilii. Stoi pośród schematycznych kwiatów wyrastających ze wzgórza, a po obu jej stronach wzlatują ptaki widoczne z profilu.Makatka ze św. Agnieszką z naszych zbiorów (Z-2181) zakupiona 1977 r. od Marii Kott z Zubrzycy GórnejPrzysłowie mówi, że jeśli Święta Agnieszka wypuści skowronka z mieszkazima długo już nie pomieszka. Dlatego w tradycji ludowej gospodarze wypatrywali oznak nadejścia ciepłych dni. Kobiety miały mawiać także: jeśli będzie pochmurno, to o len będzie nie trudno, a jeśli będzie jasno to o len będzie ciasno, a mężczyźni obserwowali czy będzie mróz, bo wtedy mogli by składać już wóz – to znaczy, że niedługo będą już przychodzić ciepłe dni i rozpoczną się prace polowe.

Święta Agnieszka musiała należeć do szczególnie czczonych świętych. W izbach chłopskich często spotykało się obrazy malowane na szkle, oleodruki i makatki przedstawiające tą świętą, a samo imię: Jagnieska, jak mawiano, było często nadawane dziewczynkom. 

Święta Agnieszka to patronka panien, dzieci i ogrodników. Urodziła się około 291 roku. Wspominamy ją 21 stycznia. Była najpopularniejsza męczennicą w Cesarstwie Rzymskim. Pochodziła z bogatej chrześcijańskiej rodziny, złożyła śluby czystości i nie przyjęła oświadczyn zamożnego pana, za co została skazana na spalenie. Jednak wg podań ogień jej nie tknął, nie wyrzekła się też Jezusa Chrystusa i ostatecznie skazano ją na ścięcie. Zginęła w 304 roku, a więc mając około 13 lat. W ikonografii przedstawiana jest z liściem palmy i barankiem –symbolami czystości  oraz niewinności, czasem także stos.

Zofia Warciak

(na podstawie m.in. U. Janicka-Krzywda, Atrybut Patron Symbol, czyli co o świętych i błogosławionych powinien wiedzieć przewodnik, Kraków 1988.)

Wieczór Kolęd 2021

Kategoria:

Wieczór Kolęd to wydarzenie organizowane przez Muzeum - Orawskim Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej we współpracy z Krzysztofem Leksyckim oraz Orawskim Oddziałem Związku Podhalan w Jabłonce, zrealizowane zaś przez muzeum w kooperacji z Orawa.tv. Nawiązuje ono do obyczaju wspólnego śpiewania pastorałek i kolęd, który w dzisiejszych czasach zanika. Śpiewaniu kolęd towarzyszy muzyka oraz poczęstunek, dzielenie się opłatkiem, składanie życzeń noworocznych. W ostatnich latach w spotkaniach uczestniczyło wielu gości z całej Małopolski, jest to zatem znakomita okazja do poznania regionu Orawy i samego muzeum. W tym roku wydarzenie wydarzenie odbywa się oczywiście w zmienionej formie, przenosimy się zatem do sieci i zapraszamy do udziału!

Utwory w kolejności wykonania:

  • Pasły sie owiecki Paśli pasterze woły
  • Narodziło sie dzieciątko w mieście Betlejem
  • Gdy śliczna Panna
  • Ej, Malućki, Malućki

Występują:

Muzyka Marcina Kowalczyka:

  • Marcin Kowalczyk | prym
  • Karolina Kowalczyk | śpiew, złóbcoki
  • Paweł Czaja | śpiew, sekund
  • Jonasz Pieronek | drugie skrzypce T
  • omasz Misiniec | kontrabas
  • Krzysztof Heteniak |akordeon

Rodzinny Zespół Leksyckich | Lex-Family-Ensemble:

  • Krzysztof Leksycki | pierwsze skrzypce Ilona Nieciąg | altówka
  • Konstancja Leksycka | skrzypce
  • Bernadetta Leksycka | flet
  • Benjamin Leksycki | wiolonczela

Słowo wstępne i życzenia:

  • Dominika Wachałowicz-Kiersztyn | Dyrektor Muzeum - Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej
  • Julian Stopka | Prezes Orawskiego Oddziału Związku Podhalan w Jabłonce
  • Krzysztof Leksycki | Dyrektor artystyczny i pomysłodawca Wieczoru Kolęd

Realizacja: Orawa.TV i Muzeum - Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej, 2021

Wystawa: Typy zagród małopolskich

Kategoria:

WYSTAWA WIRTUALNA: TYPY ZAGRÓD MAŁOPOLSKICH, 30.12.2020Muzeum - Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej 

Z końcem 2020 r. zapraszamy Państwa do zapoznania się z ostatnią tegoroczną wystawą: Typy zagród małopolskich. Z konieczności została przygotowana w wersji elektronicznej.

Ma ona charakter edukacyjny i jest związana z seminarium pod tym samym tytułem, które także zostało przygotowane w formie wirtualnej i również przy ogromnym udziale i pod kuratelą Dominiki Wachałowicz-Kiersztyn.

Zaprszamy zatem do oglądania, oto małopolskie zagrody w siedmiu odsłonach:

 

Typy zagród małopolskich w Sądeckim Parku Etnograficznym (polskie grupy etnograficzne | tekst: Joanna Hołda [PDF]

 

Z wizytą u Krakowiaków, Zagrody w Muzeum - Nadwiślański Park Etnograficzny i Zamek Lipowiec | tekst: Agnieszka Oczkowska [PDF]

 

Zagrody Polskiej Orawy. Na przykładzie wybranych obiektów zgromadzonych w Muzeum – Orawskim Parku Etnograficznym w Zubrzycy Górnej | tekst: Leszek Janiszewski [PDF]

 

Dawne domostwa i ich otoczenie w Skansenie Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku | tekst: Anna Niemczyńska-Szurek [PDF]

 

Budownictwo zagrodowe Sidziny i okolicy | tekst: Jadwiga Czarny [PDF]

 

Budownictwo zabytkowe okolic Dobczyc | tekst: Maria Topa [PDF]

 

Tradycyjna kultura ludowa. Malowane wsie na Powiślu Dąbrowskim | tekst: Maria Danuta Cetera [PDF]

 

Jednocześnie zapraszamy serdecznie do zaponania się z video-referatami dostęnymyi na naszym kanale (OrawaSkansen) w serwisie YouTube:

 

Boże Narodzenie 2020 - Nowy Rok 2021

Kategoria:
Wszystkim naszym Sympatykom, Partnerom oraz Mieszkańcom Orawy i Gościom składamy najserdeczniejsze życzenia świąteczno-noworoczne.
 
Zachęcamy też Państwa do wysłuchania życzeń w gwarze orawskiej które, w imieniu Dyrekcji i Pracowników naszego muzeum składa Pani Zofia Warciak - Kierowniczka Działu Upowszechniania i Promocji.
 
 życzenia 2020 2021 small

Wiynsujymy Wom na te Świynta

Nojpiyrw scynścio, zdrowio

Hojnego boskiego pozegnanio

W polu urody, w stodołak pełnoty,

W kumorze okopistyk srombków

W spólstwie zgody, w izbie miłości i uprzejmości

Abyście byli weseli jako w niebie janieli

A twardzi jako tyn bukowy stół

Do ludzi, do ludzi

Niek Wos biyda obchodzi.

 

Niech Święta Bożego Narodzenia i Wigilijny Wieczór upłyną Wam w szczęściu i radości!

Niech Boża Dziecina błogosławi każdy dzień Nowego Roku 2020 i obdarza wszelką pomyślnością!

 

 

 

Dyrekcja i Pracownicy

Muzeum - Orawskiego Parku Etnograficznego

w Zubrzycy Górnej